Ostatnie lata to niezwykle trudny czas dla posiadaczy kapitału. Rosnąca inflacja sprawia, że zaczynają oni szukać sposobu na ochronę kapitału przed spadkiem realnej wartości. Jednym ze sposobów na przynajmniej częściowe ograniczenie strat z tego tytułu może okazać się inwestowanie w obligacje. W 2022 roku znacząco wzrosło zainteresowanie tymi papierami wartościowymi — potwierdzają to dane zbierane m.in. przez Ministerstwo Finansów.
Czym są obligacje?
Obligacje to tzw. dłużne papiery wartościowe. Oznacza to, że w pewnym sensie przypominają one wierzytelności — ich emitent zobowiązuje się do zapłaty zobowiązania w stosunku do podmiotu, który dokonał zakupu tego instrumentu finansowego. Wierzyciela określa się mianem obligatariusza; zyskiem dla niego są odsetki, których wysokość oraz termin wypłaty są z góry określone.
Obligacje emituje się w prostym celu: jest nim zdobycie finansowania. Emitent wypuszcza na rynek papiery wartościowe, a środki pozyskane dzięki ich sprzedaży można wykorzystywać np. w celu rozwoju prowadzonej firmy. Następnie — kiedy nadejdzie określony termin wykupu — emitent jest zobowiązany do odkupienia papieru dłużnego od obligatariusza, ponosząc przy tym dodatkowy koszt w postaci odsetek.
A zatem, w pewnym uproszczeniu finansowanie w formie obligacji można porównać do zaciągnięcia kredytu bankowego.
Jakie są rodzaje obligacji?
Według najbardziej ogólnego podziału wyróżnia się następujące rodzaje obligacji:
- o. skarbowe — są one emitowane przez państwo,
- o. korporacyjne — podobnie jak w przypadku akcji notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych, ten rodzaj papierów wartościowych jest emitowany przez prywatne przedsiębiorstwa (spółki),
- o. samorządowe — emisją zajmują się jednostki samorządu terytorialnego.
Jak kupić obligacje skarbowe lub obligacje korporacyjne?
Zakup obligacji nie jest szczególnie skomplikowanym zadaniem. Jeśli chodzi o papiery wartościowe dłużne emitowane przez Skarb Państwa, można zrealizować ten cel na kilka sposobów:
- poprzez stronę internetową www.zakup.obligacjeskarbowe.pl,
- telefonicznie (numer telefonu jest następujący: 801 310 210),
- wizyta w jednym z Biur Maklerskich PKO BP lub Pekao S.A. – domy maklerskie są rozlokowane na terenie całego kraju.
Z kolei jeśli chodzi o obligacje korporacyjne, można to zrobić bezpośrednio poprzez kontakt z danym podmiotem (emitentem) lub w ramach operacji na rynku wtórnym (Catalyst, fundusze inwestycyjne itp.).
Jakie może być oprocentowanie obligacji skarbowych?
W 2022 roku znacznie wzrosła sprzedaż obligacji skarbowych. Właściwie, nie powinno to nikogo dziwić — oprocentowanie jest dość atrakcyjne, a oferta szeroka. Nie będziemy w tekście przedstawiać konkretnych wartości procentowych, ponieważ te ostatnio dość często się zmieniają. Generalnie jednak dzieli się te instrumenty na następujące rodzaje:
- obligacje stałoprocentowe, w tym np. 3-miesięcznie OTS oraz 3-letnie TOS,
- zmiennoprocentowe, których rentowność zależy od poziomu stopy referencyjnej ustalanej przez Narodowy Bank Polski. Dla części inwestorów ważną zaletą może być miesięczna częstotliwość wypłaty odsetek. W grupie tej znajdują się obligacje roczne (ROR) oraz dwuletnie (DOR) obligacje oszczędnościowe rozliczeniowe,
- indeksowane inflacją, w tym m.in. o. czteroletnie COI oraz dziesięcioletnie EDO. Jest to o tyle ciekawe rozwiązanie, że w pierwszym roku marża dla obligatariusza jest stała (np. w październiku 2022 roku wynosi ona 7% w przypadku obligacji czteroletnich), podczas gdy w następnych latach odsetki są ustalane w oparciu o poziom inflacji powiększony o marżę w wysokości ok. 1-1,25 proc.
Inwestowanie w obligacje a ryzyko inwestycyjne a ryzyko?
Generalnie, inwestowanie w obligacje jest postrzegane jako rozwiązanie stosunkowo bezpieczne. Nie da się jednak jednoznacznie stwierdzić, jak wysokie jest ryzyko z tego tytułu. Jedno jest pewne — każda inwestycja nierozerwalnie wiąże się z ryzykiem utraty części lub nawet całości zaangażowanego kapitału. Choć obligacje są dość bezpiecznym instrumentem, nie oznacza to jeszcze, że ryzyko nie istnieje.
Stosunkowo najbezpieczniejsze są o. skarbowe, tzn. emitowane przez Skarb Państwa. Skąd to wynika? Odpowiedź na pytanie jest bardzo prosta: ryzyko niewypłacalności państwa jest znacznie niższe w porównaniu z prywatnymi przedsiębiorstwami.
Czy taki stan rzeczy oznacza, że papiery dłużne korporacyjne są o wiele bardziej ryzykowne? To zależy: konieczne jest przeanalizowanie kondycji finansowej danej spółki oraz jej perspektyw na najbliższe lata. Często się zdarza, że ofertę obligacji prezentują duże podmioty o krajowej lub nawet międzynarodowej skali działania. Jeśli są to podmioty dominującej w danej branży, ryzyko jest wówczas niższe.
Jak widać, inwestowanie w obligacje to działanie, które może być ciekawym sposobem na ochronę posiadanego kapitału przed inflacją. Oczywiście, powszechne przekonanie o niskim ryzyku związanym z tą formą inwestycji nie zwalnia nas z obowiązku przeanalizowania czynników „za i przeciw”. Oprócz tego warto zainteresować się także innymi sposobami alokowania oszczędności, w tym np. zakupem akcji, kontraktów terminowym czy wyborem lokaty. Dzięki temu inwestor może zdywersyfikować portfel inwestycyjny.
Zobacz także:
- Czy warto inwestować w obligacje skarbowe i wiążące się z nimi ryzyka?
- Obligacje skarbowe jako bezpieczna alternatywna forma oszczędzania i inwestycji
- Gdzie ulokować bezpiecznie pieniądze w 2023 roku? poradnik
- W co zainwestować 1000 zł? Najlepsze pomysły na dobry początek
- Bezpieczne inwestowanie z pewnym zyskiem – czy to w ogóle możliwe?
